Transport kolejowy to gałąź transportu lądowego, która towarzyszy człowiekowi od XIX wieku. Także dzisiaj odgrywa bardzo dużą rolę jako środek transportu, usprawniając przewóz ludzi i towarów. Jakie są główne zalety i wady transportu koleją?
Transport koleją – pasażerski i towarowy
Koleje bazują na drogach szynowych wraz z dodatkową infrastrukturą – budowlami, urządzeniami oraz taborem. Tworzą linie komunikacyjne, które umożliwiają transport lądowy wyznaczonymi trasami.
Transport koleją można podzielić na dwie kategorie:
– pasażerski transport kolejowy,
– towarowy transport kolejowy.
Aktualnie transport pasażerski i towarowy koleją umożliwiają dojazdy na krótkich i długich dystansach – także międzykontynentalnie.
Pociągi pasażerskie wspierają codzienne dojazdy do szkoły, pracy oraz podróże okazjonalne, na przykład wakacyjne, stanowiąc wygodną, a często też szybszą alternatywę dla transportu samochodowego.
Transport kolejowy jest też bardzo ważnym elementem globalnych sieci transportu towarów. Często wchodzi w skład towarowego transportu kombinowanego, który polega na przewożeniu ładunków więcej niż jednym typem transportu.
Jakie są najważniejsze zalety transportu kolejowego? Jakie wady związane są z przewozami pociągami?
Zalety transportu kolejowego
Główne zalety transportu kolejowego to:
– niskie koszty związane z przewozem – w przypadku transportu towarów największe oszczędności dają duże ilości towarów przewożonych na większe odległości, dotyczy to też transportu na trasach z poborem opłat autostradowych,
– możliwość przewozu różnych typów towarów, między innymi przez wagony kryte normalne i specjalne, wagony z platformami, wagony węglarki (do przewozu materiałów sypkich), wagony chłodnie, wagony cysterny,
– duża ładowność taboru, dzięki której można przewieźć towary o różnych gabarytach, w tym także ładunki ponadgabarytowe,
– terminowość – ze względu na niższe ryzyko korków pociągi są bardziej punktualne niż transport drogowy,
– ekologia – przewozy kolejami zaliczane są do przyjaznych dla środowiska naturalnego, nie pozostawiają po sobie wysokiego śladu węglowego,
– wygoda – dotyczy przejazdów pasażerskich – duże, komfortowe wagony, także z przedziałami sypialnymi, restauracjami.
Transport kolejowy – wady
Główne wady transportu kolejowego to:
– nieopłacalny przy przewozie mniejszej ilości ładunków drobnicowych – alternatywa to transport ładunków drobnicowych łączonych w ładunek zbiorowy,
– mało korzystny cenowo przy przewozie na krótszych trasach – szacuje się, że minimalna odległość, na której opłaca się przewóz pociągiem, to około 200 km,
– wymaga stosowania dodatkowych gałęzi transportu jako transport kombinowany, na przykład intermodalny – transport kolejowy najczęściej jest łączony z drogowym,
– braki w infrastrukturze – ograniczona liczba terminali przeładunkowych, a w przypadku transportu pasażerskiego słaba siatka połączeń,
– dość długi czas przewozu – w porównaniu z transportem drogowym,
– bardziej wymagający pod względem logistycznym – konieczność złożonego planowania tras.